Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 14.10.2020 tarihli ve 31274 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmış olup emlak ve gayrimenkul danışmanlığı yapan şirket ve işletmelerin yükümlülüklerinde bir takım değişiklikler yapılmıştır.
Bu değişikliklerle birlikte, taşınmaz ticareti açısından pek çok değişim meydana gelmiş olup hayatımıza giren en önemli yenilik taşınmaz ticaretinin sadece yetki belgesine sahip işletme ve sözleşmeli işletmeler tarafından yapılabilecek ve alınan bu yetki belgesinin devrinin kati suretle mümkün olmayacak olmasıdır. Bahsedilen işbu yetki belgesi, işletmenin bulunduğu yerdeki il müdürlüğü tarafından Bilgi Sistemi üzerinden verilebilecek, yenilenecek ve iptal edilebilecek. Yönetmelik’in 6. Maddesine eklenen hüküm ile bu yetki belgesinin verilebilmesi için yukarıda bahsedilen şartlara ek olarak, sorumlu emlak danışmanının 18 yaşını doldurmuş olması, en az lise mezunu olması ve yeterli seviye de emlak danışmanlığı bilgisine de sahip olması şartları da aranacak. Kısaca, bu şartlara yetki belgesine sahip olmayan kişilerin emlakçılık yapamayacağını söyleyebiliriz. Şayet bir işletmenin yetki belgesi iptal edildiği takdirde, iptal tarihi itibariyle geçerli olan yetkilendirme sözleşmeleri de feshedilmiş sayılacaktır. Ayrıca Yönetmelik’in 9. Maddesine eklenen hükümle yetki belgesi iptal edilen işletme ve sözleşmeli işletmeye, işletme ve sözleşmeli işletme sahibinin diğer işletmelerine ve temsilcisi olduğu işletmelere iptal tarihinden itibaren 1 yıl süre ile yetki belgesi verilemeyeceği düzenlenmiştir. Bu durumun ciddi bir cezai şart teşkil ettiğini söyleyebiliriz.
Ayrıca, yeni Yönetmelik’in 12. maddesi ile birlikte hayatımıza giren bir diğer yenilik ise internet ortamındaki ilanların koşula bağlanmış olmasıdır. Bundan sonra internet ortamında yayınlanacak ilanlarda, yukarıda bahsettiğimiz yetkilendirme sözleşmesinin sona ermesinden itibaren üç gün içinde işbu ilanın yayınına son verilecek, yetkilendirme sözleşmesine aykırı hususlara hiçbir şekilde yer verilemeyecek ve yetki belgesindeki işletme adı, unvanı, il, ilçe, mahalle, parsel, ada vb. bilgilerin kolay okunabilecek şekilde yer vermesi gerekecektir. Geçerli yetki sözleşmesi ile yetki alamayan danışmanlar veya ofislerin internet ortamında taşınmazları pazarlaması da bu noktadan sonra mümkün olmayacaktır. Ayrıca, gerekli koşulları sağlamayan ilanların Bakanlığa şikayet edilerek denetim yapılabilmesinin yolu da açılmış olup Yönetmelik’in getirdiği düzenlemeye uymayanlar içinde çeşitli idari para cezaları da öngörülmüştür.
Ayrıca alım-satımlarda hak kazanılacak hizmet bedelinin, satış bedelinin %4’ü ve kiralama hizmeti için hak kazanılacak hizmet bedelinin kiralamanın 1 aylık kira tutarını aşamayacaktır. Fakat alım-satım veya kiralamaya aracılık hizmetleri ile aynı anda bu hizmetlerle ilişkili olarak yapılacak raporlama, rayiç araştırması, kira bedeli araştırması, danışmanlık vb. diğer hizmetlerinde verilmesi durumunda, ayrı bir yetkilendirme sözleşmesi düzenlenmiş olsa dahi sadece bir hizmet bedeli alınabilecektir. Bu bedel alım-satım veya kira hizmeti bedelinden fazla olamayacağı gibi yetkilendirme sözleşmesine konu işbu hizmetin sunulması sonucu alınmaya hak kazanılacaktır.
Tüm bu yeni düzenlemeler ile taşınmaz ticaretinde uyulacak ilke ve kurallar yürürlüğe giren yeni Yönetmelik ile genişletilmiş ve yapılacak Alım Satıma Aracılık Sözleşmesi, Kiralamaya Aracılık Sözleşmesi, Hizmet Ortaklığı Sözleşmesi gibi sözleşmelerin daha sıkı unsurlarla oluşturulacağı aşikardır.