Günümüzde, başta bankalar olmak üzere pek çok finans kuruluşu tarafından ticari işletmelere sağlamış oldukları kredinin teminatının karşılığı olarak menkul ve gayrimenkul rehni işlemleri tesis edilmektedir.
Bankalar tarafından ticari işletmelere sağlanan kredi türü nakdi olabileceği gibi gayrı nakdi niteliğe de haiz olabilir. Gayrı nakdi kredilere; teminat mektupları akreditif, aval kabul kredileri, leasing garantisi, referans mektupları gibi örnekler verilebilir. Nakdi krediler için ise; işyeri kredisi başta olmak üzere, yatırım kredisi, tarımsal krediler, ticari arsa kredisi, tedarikçi kredisi gibi pek çok örnek verilebilmektedir. Tüm bu kredi türlerinin ticari işletmelere bankalar tarafından sağlanması aşamasında, gayrimenkul rehni ile beraber menkul rehini de tesis edilebileceği gibi, bu iki ayrı rehin türünden sadece bir tanesi de söz konusu ticari kredinin teminat olarak tesis edilebilecektir.
Günümüz ticari hayatında bankalar sağlamış oldukları kredinin teminatı olarak daha çok ipotek (gayrımenkul rehni) işlemi tesis edilmektedir. Bundaki amaç ipoteğin teminat olarak daha güvenilir bir hukuki enstrüman olarak görülmesidir.
İpotek işleminin tesis edilebilmesi için öncelikle ilgili finans kuruluşu ile ticari işletme arasında taşınmaz rehni sözleşmesi akdedilmesi gerekmektedir. Bu akit gereğince taşınmaz maliki, ilgili finans kuruluşuna karşı taşınmaz üzerinde bir rehin hakkı kurma borcu altına girmektedir. Taşınmaz rehni sözleşmesi resmi şekilde yapılmakla beraber, bu resmi şekli Tapu Kanunu’nun 26. Maddesi uyarınca Tapu Müdürlüğü vermektedir. Bu şarta uyulmadan yapılan rehin sözleşmeleri ise geçersizdir. Taraflar arasında taşınmaz rehni sözleşmesinin yapılmasına müteakip söz konu rehin işlemi Tapu Müdürlüğü’nce ilgili taşınmazın tapu kütüğüne tescil edilmek suretiyle kurulmuş olur.
Şu hususu belirtmek elzemdir ki bir taşınmaz üzerinde birden çok ipotek işlemi tesis edilebilmektedir. Birden çok ipoteğin aynı taşınmaz üzerinde tesis edilmesi işlemi, aynı alacaklının alacağının teminat olarak ortaya çıkabileceği gibi, farklı alacaklıların da alacağının teminatı olarak ortaya çıkabilmektedir. İşte böyle bir durumda ticari işletmeden alacağı bulunan ilgili finans kuruluşu veyahut gayrimenkulü satın almak isteyen üçüncü bir kişi, alacağın teminatı olarak üzerinde ipotek işlemi tesis edilmiş olan taşınmazın üzerinde finansal kuruluş lehine tesis edilmiş olan ipotek dışında başkaca takyidatların söz konusu olup olmadığından haberdar olmak ister. Söz konusu takyidatlar ipotek dışında ilgili gayrimenkul üzerinde haciz işlemi olabileceği gibi, taşınmaz mal üzerinde bulunan bütünleyici parçalar üzerinde rehin işleminin tesis edilmesi de olabilir. Bu kapsamda ilgili taşınmaz üzerinde takyidatları içeren tapu kayıtlarının dönemsel olarak incelenmesi suretiyle ilgili finansal kuruluşa ve eğer ki varsa taşınmazı satın almak isteyen üçüncü bir kişiye rapor edilmesi gerekmektedir. Bu sayede, ilgili finansal kuruluş ve taşınmazı satın almak isteyen bir üçüncü kişi taşınmaz üzerindeki takyidatlardan haberi olmakla beraber aynı zamanda borçlu ticari işletmenin finansal durumu hakkında bilgi edinebilmektedir.
Ticari krediler karşılığında teminat olarak verilen ipotekli taşınmazlar üzerindeki diğer takyidatlar ve kayıtlar usulüne uygun olarak ve titizlikle hukuk büromuzca yapılmakta ve söz konusu edinilen bilgiler müvekkile belirli dönemler halinde raporlanmaktadır.