Kıdem tazminatı iş sözleşmesi sona eren işçiye, çalıştığı süre karşılığında işveren tarafından verilen tazminat türüdür. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için iş sözleşmesinin aşağıda belirtilen sebeplerden biriyle sonlanması gerekmektedir:
- Hizmet akdinin işçi tarafından, işçiye hizmet akdini derhal fesih hakkı veren sebeplerden dolayı, muvazzaf askerlik hizmetinden dolayı, işçinin bağlı bulunduğu kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı ya da toptan ödeme almak amacıyla, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunundaki şartlara uyma koşuluyla yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılması nedeniyle, kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile feshedilmiş olması,
- Hizmet akdinin işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanununun 25’inci maddesinde belirtilen ve işverene hizmet akdini derhal fesih hakkı veren ve ahlak, iyi niyet kurallarına uymama dışındaki gerekçelerle dolayı feshedilmiş olması,
- Hizmet akdinin işçinin ölümü sebebiyle son bulması halidir. Bu halde tazminat işçinin kanuni mirasçılarına ödenir.
İş sözleşmesinin süresinin dolması, tarafların anlaşması (ikale), akdin geçersizlikle son bulması, sözleşmenin işçi tarafından usulsüz ve haksız olarak feshi halleri uyarınca iş sözleşmesinin sonlandırılması durumunda işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Bununla birlikte eğer hizmet akdi, işçinin kendi isteği ile sona ermiş veya ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller nedeniyle işveren tarafından sona erdirilmişse, işçinin kıdem tazminatı hakkı doğmaz.
Kıdem tazminatı, her 1 yıl için aylık (30 gün) brüt ücret üzerinden hesaplanır ve bir aylık ücretin, çalışma yılı ile çarpılması sonucu elde edilir. İşçinin ücreti içerisinde yer alan yol yardımı, yemek, ikramiye, prim, sağlık sigortası gibi ödemeler de tazminat hesabına dâhil edilir.
Kıdem tazminatının zaman aşımı süresi genel hükümlere tabi olup Borçlar Kanunu’nun 125’ inci maddesi uyarınca 10 yıldır. Zaman aşımı süresinin başlangıç tarihi ise işçi açısından hizmet akdinin feshedildiği tarihtir.